’Impossible Songs’ - Mikołaj Sobczak

‘Impossible Songs’ valt te bezichtigen vanaf 25 mei tot en met 31 augustus, wekelijks van dinsdag tot en met zondag van 10u tot 17u.

‍Impossible Songs is een multimedia-installatie die een staalkaart biedt van Mikołaj Sobczaks veelvormige mythologie. De tentoonstelling functioneert als een vertaling van de musical The Universal Empire, die in maart 2024 werd opgevoerd in de Doopsgezinde Kerk in Amsterdam, als een productie van de projectruimte ROZENSTRAAT - a rose is a rose is a rose. De musical wordt opgeroepen door middel van film- en geluidsopnames, maar ook door de aanwezigheid van een aantal elementen die in de voorstelling werden gebruikt.

Deze rekwisieten (zoals het kostuum van de marionet van het personage William Blake/Mercury) zijn doortrokken van de energie en sfeer van de liveshow, waardoor deze essentie op metafysische wijze wordt overgebracht naar een nieuwe visuele constellatie. De beeldprojecties en geluiden vullen zowel de fysieke als een ideële ruimte, om samen te komen in een compositie die laveert tussen herhaling en vernieuwing, tussen het verleden en de toekomst die afwisselend versmelten en stollen.  

De Kunsthal van Jester wordt radicaal getransformeerd door theatrale decorstukken die ons meevoeren naar schijnbaar verlaten, spaars verlichte woonruimtes. De meeslepende scenografie dompelt de kijker onder in een theaterachtige catacombe -  drie heiligdommen voor de meedogenloze ketters van de geschiedenis. Deze compositie wordt vervolledigd door drie collages die fungeren als palimpsests waarop lagen archiefmateriaal, foto's en tekeningen samensmelten tot een verhaal dat eeuwen overspant. Deze collages maken gebruik van verschillende technieken, zoals CNC-houtbewerking, prints en schilderingen. De toegevoegde lagen van verf en betekenis transformeren en verrijken het veelzijdige universum van Sobczak’s folklore.

‍De ‘onmogelijkheid’

De titel verwijst naar de ‘onmogelijkheid’ die voortdurend als een schaduw hangt boven elk historisch feit. In de woorden van William Blake: “De geschiedenis van alle tijden en plaatsen is niets anders dan een verzameling van onwaarschijnlijkheden en onmogelijkheden; wat we zouden moeten zeggen, zou onmogelijk zijn als we het niet altijd voor onze ogen zagen.” Historische veranderingen zijn onbegrijpelijk: er lijkt een onoverkomelijke kloof te bestaan tussen de historische ervaring en de geschiedenis zelf.

Hetzelfde kan gezegd worden van Blake's eigen leven, werk, geschriften en liederen. Ze zouden als hoogst onwaarschijnlijk worden beschouwd indien ze niet bestonden. 

Het project is een eerbetoon aan het verzet van allerlei soorten ketters, van historische voorbeelden tot hedendaagse queer activisten en gemeenschappen die ook in onze tijd zoals weleer worden vervolgd. Niet enkel deze personages worden gevierd en herdacht, maar ook een gemeenschap en samenleving van mensen met een gemeenschappelijke wil om te overleven en te zegevieren.

‍Over ‘The Universal Empire’

De musical vertelt het verhaal van twee leden van een anabaptistische commune in Amsterdam, en de opschudding die ontstaat wanneer William Blake zich bij de groep voegt en onder mysterieuze omstandigheden hun wereld wordt binnengebracht. Deze drie personages vertegenwoordigen de alchemistische elementen zout, zwavel en kwik. Ze raken verstrikt in het spanningsveld tussen economie, spiritualiteit en moderniteit. Blake (Mercurius/kwik) zweeft spiritueel buiten tijd en ruimte,en stort zich in de hoopvolle commune - en in een kapitalistische apocalyps. Als een soort Messias probeert hij hen te helpen ontsnappen aan de bedreigingen van de moderniteit, kapitalistische overproductie en de homogenisering van de samenleving. Dit proces, door Blake begrepen als een gedeeld bewustzijn, is het "Universele Rijk". Religieuze vervolging is de belangrijkste bedreiging voor het voortbestaan van de commune. Tegelijkertijd vormt het een allegorie op alle vormen van onderdrukking en uitroeiing, bijvoorbeeld van homoseksuele mensen. Esoterie en magie zorgen ervoor dat religie wordt uitgebannen en nieuwe of oude kennissystemen weer tot bloei kunnen komen.

‍Over Mikołaj Sobczak

Mikołaj Sobczak's installaties, performances en films zijn vensters op de complexe cast van personages en vertellingen van zijn mythologie. Sobczak's werk komt voort uit een grondig onderzoek naar de vervolgingsmaatschappij en het queer resistance en draagt bij aan een noodzakelijke en voortdurende vermenigvuldiging van geschiedenissen.

‍Sobczak heeft onlangs tentoongesteld in Ludwig Forum, Aken, Duitsland, Kunsthalle Münster, Duitsland en Shedhalle, Zürich, Zwitserland, en zijn werk is opgenomen in de collecties van het Museum of Modern Art, Warschau, The National Museum, Gdańsk, en de Galeria Bielska BWA.  

‍Sobczak was artist in residence aan de Rijksakademie van beeldende kunsten in Amsterdam tussen 2021 en 2023; bij Art Explora, Cité internationale des arts in Parijs tot februari 2024. In 2021 ontving hij de Paszport Polityki award.